چالش ها وامیدها.معاونت اجرایی مدارس
چالشها و امیدها در معاونت اجرایی مدارس
چکیده
سال های سال است متصدی امور دفتری پست ناشناخته جهت تمام کارکنان یک واحد آموزشی است که کماکان کلیه کارکنان و افراد آموزشی مدارس در هر نقطه که باز می مانند در جهت پیشبرد اهداف خودشان همیشه دنبال کسی هستند که بتوانند خواسه های خودشان را به سر منزل مقصود برسانند لذا جهت این خواسته چه کسی بهتر از دفتر دار مدرسه که بتوان هر چه راحت تر به او امرونهی کرد و تمام مسائل عقب افتاده را به جهت دفتری بودن به گردن آنان انداخت لذا این موارد در آموزشگاهی مورد توجه قرار گرفته و می توان در این راستا تئمل نمود
مقدمه
پست دفتری در مدارس چگونه پستی است که تمام خواسته ها برمی گردد .در شرح وظایف وقتی مینگریم می بینیم که یک متصدی امور دفتری باید با تمام کارکنان از رئیس مدرسه گرفته تا پایین ترین پست که در مدارس موجود است
باید همکاری کند . تا چند وقت پیش که نام معاون اجرائی در مدارس نامی نا آشنا بود پست دفتری جایگاهی نداشت و در هر مرحله که افزایشی اتفاق می افتاد دفتر داران جایگاهی نداشتند. باز خدابه این قشر توجه نمود و به گونه ایشد که لااقل بتواند به این قشر هم توجه شود.
چالش ها:
تجربیات بیست و یک سال خدمت در نظام آموزش و پرورش به بنده آموخت که چگونه به یک واحد آموزشی باید توجه شود تا هیچ گونه از برنامه ها یک سال تحصیلی عقب نمانم . چراه در یک واحد آموزشی اگر خوب توجه کرد تمام بارها بر روی مسئول دفتری آموزشگاه است.این یک کلاس نیست بلکه یک واقعیت است که در تمام مدارس کشور سایه افکنده است . تهیه کردن بخشنامه ها , ثبت
نمودن بخشنامه ها,پیگیری بخشنامه ها و جواب دادن به آنها همگی برعهده مسئول امور دفتری گذاشته شده است.حتی اگر در مواردی هر چند اگر یک بخشنامه به قسمت دیگری ارجاع داده شود پیگیری و پاسخ آن نیز بر عهده مسئول اموردفتری گذاشته شده است . در زمان بر گزاری امتحانات داخلی هماهنگ نهائی کار یک دفتر دار بسیار سنگین است چرا که تهیه و تظیم صورت جلسه برگزاری هر امتحان بر عهد مسئول امور دفتری است . در بعضی از موارد دیواری کوتاه تر از دیوار
دفتر دار نیست حتی تکثیر سوالات و بسته بندی سوالات را نیز مدیران مدارس از وظایف دفتر داران می دانند.
حال چرا اینگونه موارد همگی باید بر عهده مسئول امور ددفتری باشد.نواقص از بالا است. در شرح وظایف یک دفتر دار (معاون اجرایی)به وضوح قید نشده است .
تمام سطر های یک شرح وظایف به تمام امورات یک واحد آموزشی اشاره شده است.نوشته شده همکاری با معاون آموزشی نوشته شده همکاری با معاون پرورشیو غیره ........
دقیقا اشاره نکرده که تا چه حد یا چقدر وقتی کلمه همکاری قید شود تا آنجایی که لازم بدانند از یک مسئول دفتری کار می خواهند یا مسئولیت به او واگذاری می کنند .
راهکار ها:
در یک واحد آموزشی پست های متفاوتی وجود دارد .مدیر ,معاون آموزشی, معاون اجرایی,معاون اجرائی,معاون پرورشی,مربی پرورشی,دفتر دار,کتابدار, خدمتگذار و آموزشی ها(دبیر,آموزگار) وزارت متبوع تا کنون در سالهای جاری شرح وظایف جدید تری ارائه نکرده است. هر وزیر که می آید طبق همان شرح وظایف قبلی عمل میکند .
اگر خوب دقت شود و به شرح وظایف موجود در وزارت متبوع نیم نگاهی بیندازیم
خواهیم دید که شرح وظایف معاونین خیلی با هم فرق نمی کند چرا که پست معاونت در مدارس یک پست جدید است در نظام قدیم به یک معاون نمی گفتند
معاون بلکه او را ناظم مدرسه خطاب می کردند. یعنی کسی که به مدرسه ودانش آموزان نظم و ترتیب می دهد.حال اگر شمه ای از یک ناظم و شمه ای از یک معاون
راخوب تجزیه و تحلیل کنیم میتوانیم یک شرح حال وظیفه خوب و منطقی برای هر یک از پست های موجود در مدرسه طراحی و ابلاغ نمائیم.
شرح وظایف هر یک معاونین اگر خوب تعیین شده و بریده شود می توان در تمام موارد یک واحد آموزشی به خوبی از پس تمام کارها بر آمده و بر تمام گزینه های موجود در یک واحد آموزشی نظارت کرده و آن را با دقت تمام به انجام رساند .
آن گونه نباشد که چون نام اجرائی بر معاون نهادند باید تمام کارهای بر زمین مانده یاتمام کار های اجرائی مدارس راباید یک معاون اجرائی به انجام برساند .
اگر وزارت متبوع یا اداره کل هر استان نیم نگاهی بر شرح وظایف بیندازند میتوانددریابد که نواقعی وجود دارد.
تجربیات بیست و نه سال خدمت در این وزارت هب من آموخته تا در کار های خود صادق باشم و تا آنجایی که توان دارم با تمام قسمت ها از مدیر گرفته تا خدمتگذار واحد آموزشی همکاری نمایم چرا که مدرسه را خانه ی دوم خود میدانم ودر یک واحدآموزشی همکاری و همیاری باشد تا امورات به خوبی خوب به پیش برود .
اگر همکاری نباشد و هر کس خود را کوک کند نمی توان دوام آورد و کارها روی زمین می ماند.
((چالش های موجود در شرح وظایف مدارس راهکار ها))
با نگاهی گذرا در می یابیم که متصدیان امور دفتری نه تنها در ثبت مشخصات و نمرات دانش آموزان نقش اصلی را دارند بلکه در کلیه امورات هر واحد آموزشی مانند ثبت کلیه مشخصات,کلیه عوامل مدرسه, تنظیم برنامه هاو پیگیری بخشنامه ها گرفته تا دیگر موارد را به دوش میکشد.
اگر خوب دقت شودو مورد توجه قرار گیرد تمام امورات در هر واحد آموزشی به کادر دفتری آموزشگاه ختم می شود.حال آنکه نیروی دفتری در مدارس بسیار کم است ودر آموزشگاه هایی که زیر دویست و پنجاه دانش آموز دارند نیروی دفتری تعلق نمی گیرد به مدارسی که این نیروی داده می شود مدیر و دیگر عوامل نفسی راحت می کشند چرا که دیگر خود را مسئول هیچ کاری نمی بینند و فکرمی کنند باید یک مسئول دفتری تمام کار ها را انجام دهد.
این همان نقطه پیش بینی نشده در شرح وظایف است .چرا که به خوبی این پست در مدارس شناخته شده نیست . وقتی نام اجرائی گذاشته میشود دیگر عوامل خود را عقب میکشند و خود را مسئول هیچ کاری نمی دانند.گویی تمام کارها را در مدارس باید معاونین اجرائی به دوش بکشند.
از سال هشتاد و نه که پست معاونت اجرائی جایش را به مسئول امور دفتری داده کلیه عوامل نگاهشان به این پست جدید یا نام جدید معطوف شد و دیگر معاونین مانند سالهای گذشته احساس مسئولیت نمی کنندو از بار مسئولیتها شانه خالی می کنند.به عنوان مثال در سالهای گذشته تنظیم برنامه کلاسی یا تنظیم فرم های پرسنلی و آموزشی به عهده معاون آموزشی مدرسه بود که کم کم خودشان را کنار کشیده و مسئولیت ها را به معاون اجرائی واگذار کردند . لذا به جهت اینکه در واحد های آموزشی همان طور که پست ها مشخص است باید شرح وظایف ها نیز به تفکیک جهت هر یک از عوامل به صورت واضح و سریع باشد که نتوان از بار مسئولیت ها شانه خالی کرد.
نظم و انضباط در مدرسه در تعلیم و تربیت دانش آموزان، همواره نظم و انضباط آنها مورد توجه بوده است و امروزه هم به عنوان یکی از مسائل بسیار حاد و مشکل ساز برای دست اندرکاران آموزش و پرورش محسوب می شود که قسمت زیادی از وقت، بودجه و توجه مسئولان مدرسه را به خود اختصاص می دهد.
در تعلیم و تربیت دانش آموزان، همواره نظم و انضباط آنها مورد توجه بوده است و امروزه هم به عنوان یکی از مسائل بسیار حاد و مشکل ساز برای دست اندرکاران آموزش و پرورش محسوب می شود که قسمت زیادی از وقت، بودجه و توجه مسئولان مدرسه را به خود اختصاص می دهد. از نظر معلم، مدیریت در کلاس درس همواره یکی از مسائل پیچیده و دشوار تلقی می شود، زیرا یکی از نگرانی های بارز معلم، اداره کردن کلاس و کنترل دانش آموزان است. از طرفی اولیای دانش آموزان هم وجود نظم و انضباط در کلاس درس را در فرایند یاددهی ـ یادگیری بسیار مهم و باارزش می دانند. وجود نظم و انضباط و سکوت و آرامش در کلاس درس باعث می شود که اولاً سلامت روحی و روانی معلم و دانش آموزان حفظ شود و ثانیاً تدریس معلم به نحو بسیار مؤثری انجام پذیرد
بارها ملاحظه شده است که تعداد زیادی از دانش آموزان نسبت به قوانین انضباطی و رفتارهای متفاوت اولیای مدرسه، حالت تمرد و سرکشی دارند و به دلیل برهم زدن نظم در کلاس در خارج مدرسه بسر می برند. با وجود اینکه مسئولان مدرسه نسبت به دانش آموزان خاطی، احساس همدردی و همدلی دارند، اما در برابر مسائل و مشکلات انضباطی آنها ابراز ناتوانی می کنند و نمی توانند در برابر محرک ها و رفتارهای گوناگون آنان، پاسخ های مطلوب و مناسبی عرضه کنند. به طور قطع در چنین وضعی شخصیت و احساس خودپنداره دانش آموزان به خطر خواهد افتاد و این مسئله با هدف غایی آموزش و پرورش که مدرسه را محل پرورش توانایی ها و استعدادهای نهفته دانش آموزان می داند، منافات دارد. همانطور که گفته شد یکی از مشکلاتی که مسئولان مدارس و به خصوص معلمان با آن روبرو هستند، بی انضباطی و رعایت نکردن مقررات از سوی دانش آموزان است.
از رایج ترین اقداماتی که در جلوگیری از بی انضباطی در مدارس انجام می گیرد، توسل به تنبیه و توبیخ و سخت گیری است که در بیشتر موارد نه فقط نتیجه مطلوب نمی دهد، بلکه موجب تشدید و تکرار رفتارهای نامناسب و ناپسند می شود. به طور کلی می توان گفت منظور از نظم و انضباط آن است که دانش آموز با مقررات مدرسه، گروه همسالان، محیط یادگیری، ارتباطات اجتماعی و غیره آشنا شود و همچنین تمایلات، گرایش ها و غرایز طبیعی کودک در جهت صحیح و مطلوب هدایت شود.
از آنجا که محور تمامی کارها در مدرسه و هدف نهایی آموزش و پرورش تربیت صحیح کودک است، لذا نباید کودکان را فدای انضباط در مدرسه کرد، بلکه باید با استفاده از راهکارهای مناسب نظم و انضباط و مقررات مدرسه را در خدمت دانش آموزان درآورد، تا زمینه هدایت مطلوب و شایسته آنها فراهم شود. رعایت نظم و انضباط موجب شادی و نشاط در فرد، سازش مناسب فردی و اجتماعی، احساس امنیت و اعتماد به نفس و جلب توجه دیگران می شود. اما گاهی اوقات دانش آموزان از مقررات مدرسه پیروی نمی کنند و با بی انضباطی موجبات ناراحتی خود، معلمان، همکلاسان و اولیای مدرسه را فراهم می آورند. مسائل انضباطی که در مدارس اتفاق می افتد، بسیار متنوع و گوناگون است و علل و عوامل متعددی دارد و مسئولان و متخصصان تعلیم و تربیت باید در پی کشف آنها باشند. برخی از بی انضباطی ها نه فقط مانع یادگیری فرد می شود، بلکه موجبات اختلال یادگیری سایر دانش آموزان را نیز فراهم می کند. عواملی که اغلب موجب بی انضباطی دانش آموزان است، به شرح زیر خلاصه می شود.
▪ جامعه: در اجتماع امروزی معمولاً انسان ها مسائل و مشکلات خود را بیشتر با جنگ و ستیزهای گوناگون، روابط خصمانه، زورگویی و حتی مسابقات خشن و غیره حل می کنند که نتیجه بد و مخرب آن روی رفتار و شخصیت کودکان و نوجوانان، اجتناب ناپذیر است. بنابراین چگونگی روند زندگی، نوع فرهنگ، آداب و رسوم و ارزش های حاکم بر جامعه، در شکل گیری رفتار دانش آموزان، تأثیر بسزایی دارد.
▪ خانواده: شاید بتوان گفت بزرگترین و موثرترین عامل در تعیین کیفیت رفتار کودکان، وضعیت زندگی و شرایط خانوادگی آنها است. مسلم است کودکانی که در معرض مستقیم اختلاف ها، تشنجات و تعارضات حاکم بر افراد خانواده قرار دارند، نمی توانند از شخصیت متعادل و سالمی برخوردار شوند. تحقیقات نشان داده است که جو متشنج و آلوده خانواده و کیفیت پاسخ های نامناسب والدین به بدرفتاری های کودکانشان، پیامدها و نتایج نامطلوبی را دربر داشته است. بطور کلی می توان گفت جو عاطفی حاکم بر خانواده و تجربیاتی که کودک از زندگی خانوادگی بدست می آورد، زمینه طرز تفکر، تکوین شخصیت و الگوهای رفتاری خوب و بد او را در آینده فراهم خواهد کرد.
▪ درس معلم و خستگی دانش آموز: گاهی اوقات عدم تنوع در برنامه درسی و تدریس معلم موجب خستگی دانش آموزان می شود. در مواردی که تدریس معلم و محتوای برنامه درسی بیش از حد توانایی و استعداد دانش آموزان و یا برعکس بسیار ساده و ابتدایی باشد، موجبات خستگی آنها را فراهم خواهد کرد، نبود ارتباط مطالب درسی با تجربیات شاگردان، روشن نبودن اهداف یادگیری، عدم احساس نیاز به فراگیری مطلبی خاص، بی علاقگی دانش آموز به درس معین و غیره از عوامل دیگری است که علاوه بر خستگی در شاگردان، زمینه بی انضباطی آنها را نیز فراهم می آورند و این مسئله موجب مختل شدن جریان یادگیری در کلاس می شود.
▪ ضعف جسمانی: گاهی بی انضباطی و رعایت نکردن مقررات کلاس از طرف برخی از دانش آموزان به دلیل ضعف جسمانی آنها است. زیرا دانش آموزان ضعیف طاقت و تحمل کمتری دارند و آستانه دقت و توجه آنها بسیار کوتاه است. از این رو زود خسته می شوند و از قوانین و مقررات سرپیچی می کنند.
▪ سرخوردگی: گاهی اوقات تکالیف و وظایفی که مدرسه برای دانش آموزان معین می کند، بیش از حد توانایی او است و یا اینکه برخی از والدین در مورد پیشرفت تحصیلی فرزند خود تقاضای بیش از حد دارند و به همین خاطر کودک مجبور است فشارهای روانی ـ عصبی زیادی را تحمل کند. وقتی دانش آموز نمی تواند خود را به سطح تقاضا و خواسته های مدرسه و والدینش برساند، با شکست مواجه می شود و احساس بی لیاقتی و سرخوردگی می کند و این سرخوردگی نه فقط به رشد عاطفی ـ روانی دانش آموزان لطمه شدیدی وارد می سازد، بلکه باعث می شود که آنها نسبت به قوانین و مقررات و نظم و انضباط در مدرسه بی اعتنایی کنند.
▪ نبود هماهنگی میان مقررات خانه و مدرسه: در برخی مواقع بی انضباطی دانش آموزان ناشی از نبود هماهنگی در روش های رفتاری خانه و مدرسه است. یعنی هماهنگی کامل میان اولیای خانه و مدرسه در اجرای مقررات و شیوه های تربیتی آنها وجود ندارد. اگر دانش آموز میان الگوهای تربیتی خانه و مدرسه تضاد و مغایرتی مشاهده کند، قطعاً به دام شک و تردید گرفتار خواهد شد و نمی داند کدام الگوی تربیتی را انتخاب کند. اگر مدرسه درست می گوید، پس چرا رفتار خانواده با آن مغایر است. اگر والدین راه صحیح را نشان می دهند، پس چرا مدرسه آن را نمی پذیرد. این اختلاف و دوگانگی در میان الگوهای تربیتی بدترین وضع روحی ـ روانی را برای دانش آموزان فراهم می کند که اغلب موجب سردرگمی، بلاتکلیفی و در نتیجه رعایت نکردن مقررات و بی انضباطی و غیره در آن ها می شود.
▪ نبود ثبات در اجرای مقررات: در برخی اوقات بی انضباطی دانش آموزان از نبود ثبات در اجرای مقررات است. بدین معنی که مسئولان مدرسه و والدین مقرراتی را ایجاد می کنند ولی خودشان از آن پیروی نمی کنند. این عمل باعث می شود که اعتبار قوانین و مقررات انضباطی در نزد دانش آموزان سست و بی ارزش شود. دیگر اینکه گاهی هم اولیای خانه و مدرسه دانش آموزان را ملزم به اجرای قوانین و مقررات می کنند ولی اصلاً توجهی به اجرا و یا اجرا نشدن آن ندارند. در مقابل این بی تفاوتی و بی توجهی والدین و اولیای مدرسه، دانش آموز نمی داند وظیفه اش در مقابل قوانیت و مقررات چیست و در واقع مدرسه از او چه انتظاری دارد و چه رفتاری را باید انجام دهد. این ناآگاهی و سردرگمی نسبت به قوانین و مقررات باعث می شود زمینه بی انضباطی و نافرمانی در دانش آموزان فراهم شود.
▪ تجاوز به حریم شخصی دانش آموزان: یکی از مهم ترین عوامل در بی انضباطی دانش آموزان این است که عواطف، احساسات و به طور کلی شخصیت آنها مورد بی توجهی، غفلت و تحقیر قرار گیرد. اگر معلمی دانش آموز را بی عرضه، کم هوش، تنبل و ناتوان بداند و به همین عناوین هم او را صدا بزند، دانش آموز به ناتوانی خود شک می کند، به تدریج و به او تلقین می شود که نمی تواند در فعالیت های کلاسی و انجام تکالیف درسی موفق شود. لذا این خود پنداره ی منفی سبب می شود که دانش آموز از فعالیت و کوشش دست بردارد و خود را شکست خورده، ناامید، ناتوان و سربار دیگران تصور کند. تعداد زیادی از دانش آموزان، هنگامی که عزت و حرمتشان در مدرسه و بخصوص در کلاس درس شکسته می شود، سعی می کنند به هر نحوی، حتی با از دست دادن درس و مدرسه و درگیری با معلم، و سایر دانش آموزان، از حرمت، غرور و حیثیت خود دفاع کنند و بدین وسیله قوانین و مقررات مدرسه و کلاس درس را نادیده می گیرند و بی انضباطی و شرارت های خود را کاملاً آشکار می کنند.
● راهکارهایی برای جلوگیری از وقوع مسائل و مشکلات انضباطی در مدارس
▪ برنامه مناسبی برای جلوگیری از وقوع بی انضباطی های دانش آموزان و اطلاع از رفتار آنها طراحی شود.
▪ شرکت دادن دانش آموزان در برنامه های انضباطی و روشن کردن قوانین، مقررات و انتظارات مدرسه از آنها.
▪ روش هــای تــدریــس و آموزش های معلم باید با توانایی ها، استعـداد و تـفـاوت هـای فردی دانش آموزان متناسب باشد و از بکارگیری روش های یکنواخت، خسته کننده و بی حاصل احتراز کند.
▪ دانش آموزان معمولاً دارای مسائل و مشکلات جسمی، روحی، اجتماعی و عاطفی مختلفی هستند، که بی توجهی به آنها موجب آزردگی و احتمال بروز مسائل و مشکلات انضباطی در آنان می شود.
▪ همان طوری که انتظارات بالای معلم از دانش آموزان موجب ناکامی آنها می شود، انتظارات پایین معلم نیز موجبات ملالت، بیزاری و بی حوصلگی آنان از درس، معلم و مدرسه را فراهم می کند.
▪ معمولاً بی توجهی به درس معلم، برهم زدن کلاس، بازی گوشی دانش آموز، دفاعی است که او در مقابل شکست، تحقیر و یا به منظور اظهار وجود، ابراز می دارد. بنابراین باید به آنچه که دانش آموزان احساس یا فکر می کنند، خوب گوش فرا داد در توان خواستهای معقول و منطقی آنها را برآورده کرد.
▪ هنگامی که دانش آموزان احساس ترس، اضطراب، خشم و غیره می کنند، بیشتر مرتکب سوءرفتار و بی انضباطی می شوند.
▪ معلمانی که دانش آموزان خود را درک می کنند و به حرف های آنها توجه دارند، خیلی راحت تر و بهتر می توانند با شاگردان رابطه عاطفی و دوستانه برقرار کنند که در نتیجه از بسیاری از مشکلات، شیطنت ها و بی انضباطی های آنها جلوگیری خواهد شد.
▪ استفاده از روش های تدریس یـکنواخـت، مـوجـب بـی تـوجهی دانش آموزان به درس، به هم خوردن موقعیت یادگیری و ایجاد شلوغی و بی نظمی در کلاس خواهد شد.
▪ بـرای اوقــات فـراغـت دانش آموزان در مدرسه و کلاس درس باید برنامه ریزی کرد تا از بروز مسائل و مشکلات انضباطی آنها جلوگیری شود.
▪ در تهیه و تنظیم قوانین و مقررات انضباطی، مسئولان مدرسه باید از شاگردان خود به عنوان یک طرف مشورت استفاده کنند. زیرا طرح و تدوین مقررات انضباطی با شرکت دانش آموزان بسیار بهتر از مقررات تحمیلی و یک جانبه خواهد بود و همکاری و مساعدت دانش آموزان را بیشتر جلب خواهد کرد.
▪ هنگامیکه قوانین و مقررات انضباطی خاصی در مدرسه برقرار می شود، باید تمامی شاگردان را ملزم به اطاعت از آن کرد. در صورت رعایت نکردن یا نقض قوانین نه فقط نباید هیچ گونه عذر و بهانه ای را از فرد خاطی پذیرفت، بلکه باید او را وادار کرد تا نتایج و پیامدهای مربوط به آن را نیز تحمل کند. زیـرا قـبول عـذر و بهانه های دانش آموزان،دروغ پردازی، عدم احساس مسئولیت، زیر پا گذاشتنه قوانین و بسیاری دیگر از بی انضباطی ها را اشاعه می دهد.
▪ در برخورد با دانش آموزان بـایـد از تـقویت کنـنده هـایـی مانند نوازش، دست دادن با آنها، دست به شانة آنها زدن، خواندن نام کوچک آنان و غیره استفاده شود. زیرا رفتار و برخورد صمیمانه با دانش آموزان تا حدود بسیار زیادی از بی انضباطی و شرارت آنها می کاهد. البته باید احتیاط کرد، تا جنبة سوءتفاهم و سوءاستفاده پیش نیاید.
▪ از دخــالــت زیــاد در زندگی خصوصی و شخصی دانش آموزان، که در حیطه اختیار دسـت اندرکاران آموزش و پرورش نیست، باید خودداری شود. زیرا این کار موجب تشنج، عصبانیت و حساسیت هایی در آنها می شود.
شرح وظایف معاون اجرایی مدارس
معاونان اجرایی : شاغل این پست با رعایت اصول و موازین شرعی و اسلامی تحت نظارت مدیر عهده دار وظایف
ذیل می باشد :
=همکاری و تعامل با مدیر و سایر معاونین در فراهم سازی زمینه لازم جهت تحقق بخشیدن به اهداف مصوب دوره یا دوره های تحصیلی با همکاری و مشارکت کارکنان ،دانش آموزان و اولیای آنها و با بهره گیری از امکانات و ظرفیت های داخل و خارج از مدرسه .
=ایجاد محیطی آموزنده و پرورش دهنده برای شکوفا شدن استعدادهای مختلف دانش آموزان متناسب با تفاوت های فردی آنها .
=همکاری در برنامه ریزی به منظور جلب مشارکت معلمان و سایر کارکنان مدرسه برای ایفای نقش تربیتی .
=همکاری در ایجاد هماهنگی بین عوامل انسانی مدرسه جهت اجرای صحیح و به موقع برنامه ها و فعالیت های آموزشی بر اساس ضوابط و مقررات .
-همکاری در جهت حسن انجام فعالیت ها و وظایف کارکنان مدرسه و ارزشیابی مستمر از عملکرد آنها بر اساس ضوابط ، همچنین شناسایی کارکنان کوشا ، ساعی ،فعال و شایسته با همکاری سایر کارکنان و معرفی به مدیر به منظور تقدیر و تشویق آنها .
=همکاری در برنامه ریزی ،نظارت و اجرای فعالیت های عمومی و فراگیر نظیر مراسم آغازین ،مناسبت ها ، ایام ا... ، نماز جماعت ، فعالیت های قرآنی و گروهی و مسابقات فرهنگی ،هنری و ورزشی ، بازدیدها و اردوهای آموزشی و پرورشی .
=توسعه مهارت های حرفه ای خود و شرکت در دوره های مربوط ،گردهمایی ها ، جشنواره ها و جلسات مرتبط مطابق ضوابط و مقررات .
=همکاری در تهیه ، تنظیم و اجرای برنامه ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و امتحانات و استخراج نتایج آن و اطلاع رسانی به موقع به اولیا و دانش آموزان جهت ارائه به مدیر .
=تجزیه و تحلیل نتایج ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ، تربیتی و انضباطی و نیز حضور و غیاب دانش آموزان با همکاری
سایر کارکنان و معلمان و اطلاع رسانی به موقع به اولیا و دانش آموزان .
=همکاری در ایجاد زمینه برای بهبود وضعیت دانش آموزانی که دچار افت تحصیلی ، ناهنجاری های رفتاری – اخلاقی، نارسایی های جسمانی و مشکلات خانوادگی می با شند ، با حفظ اصل رازداری و در صورت لزوم معرفی آنها به مدیر جهت اقدامات مقتضی .
=مراقبت و رسیدگی به حضور و غیاب کارکنان اداری و آموزشی و اتخاذ تدابیر لازم برای انجام وظایف آنها در غیاب ایشان با همکاری سایر کارکنان .
=حضور فعال در مدرسه قبل از آغاز کار روزانه و مادامی که برنامه ها و فعالیت های آموزشی و پرورشی در جریان است و خارج شدن از آن پس از خروج تمامی دانش آموزان از مدرسه مطابق با ضوابط .
=همکاری در برنامه ریزی جهت تشکیل جلسات مرتبط ( گروه های آموزشی و شوراهای مدرسه ، انجمن اولیا و مربیان ،شورای معلمان و شورای دانش آموزی و ... ) و زمینه سازی برای حضور فعال اعضا و نیز نگهداری سوابق و صورت جلسات مربوط .
=همکاری با مدیر در آماده سازی فضا و تجهیزات قبل از آغاز سال تحصیلی و همچنین برنامه ریزی و نظارت بر تجهیز ، توسعه و حفظ و نگهداری اموال ،فضاها و تجهیزات آموزشی و پرورشی .
=برنامه ریزی ، ثبت نام و سازماندهی دانش آموزان مطابق ضوابط و مقررات مربوط .
=تهیه و تنظیم دفاتر رسمی مدرسه و مدارک پرسنلی کارکنان برابر مقررات و در زمان مقرر .
=اطلاع رسانی و اجرای بخشنامه ها ،دستورالعمل ها ، آیین نامه ها ، شیوه نامه ها و ... ارجاعی از سوی مدیر در چارچوب وظایف محوله .
=تهیه و تنظیم گزارش های لازم در خصوص فعالیت های مدرسه یا همکاری و مشارکت عوامل مربوط جهت ارائه به مدیر .
=تحویل اسناد و دفاتر امتحانات و صورت اموال و وسایل مدرسه در صورت تغییر سمت به مسئول مربوط طبق مقررات .
=پاسخگویی و اطلاع رسانی به موقع به والدین ،دانش آموزان ، کارکنان و سایر مراجعین برابر ضوابط و مقررات .
=انجام کلیه امور مربوط به کار با سامانه های الکترونیکی ( بکفای تحت وب ، دانش آموزی و ... )
در این برنامه رشد و شکوفایی استعدادهای دانش آموزان0تقویت کرامت انسانی و نوع دوستی 0تقویت تفکر تعاون و مشارکت دانش آموزان همکاران و اولیاء در جهت سیاست کلی یاری رساندن , رشد دادن و پیوند دادن مد نظر قرار گرفته است.
الف: امورآموزشی
این بخش در برگیرنده دانش آموزان کارکنان و اولیاء است.
1
● چگونگی ایجاد فضای شاداب در مدارس
موضوع شاداب سازی را از ابعاد مختلف می توان بررسی کرد چرا که در ابتدا شاداب کردن محیط مدرسه در کلام به ایجاد فضای مناسب و فضاسازی ظاهری منتج می شود. لیکن با نگاهی دقیق تر باید عنوان کرد که شاداب سازی فقط جنبه ظاهری ندارد چون داشتن بهداشت روانی سالم نیازمند رعایت اصولی است که همه جنبه مادی و هم جنبه معنوی دارد و در واقع شاداب سازی را باید در ابعاد ظاهری و ابعاد معنوی جست و جو کرد که هریک از این موارد شامل بررسی موضوعات و مواردی مهم است که با در نظر گرفتن آنها مطمیناً می توانیم روح و روان و جسم و جان نوجوانان را شاد کنیم. نوجوانان باید ابتدا از درون وجودشان احساس شادمانی داشته باشند و این احساس شادمانی همان ایجاد رضایت از زندگی است که باید در تمام ابعاد وجودشان رخنه کند.
الف) تربیت معنوی و دینی (آشنایی با لطافت طبیعی و...)
بی تردید تربیت روحی و معنوی نوجوانان باید از آغاز حیات آنان مدنظر گرفته شود. لیکن چون در سنین نوجوانی می خواهند هویت شخصی پیدا کنند، کم کم از والدین خود جدایی بیشتری پیدا می کنند و وابستگی کمتری می یابند و همین امر باعث می شود که هدایت معنوی ویژگی خاصی پیدا کند. آشنایی با لطافت طبیعت (آب و هوا و آفتاب و کوه و دریا و...) می تواند نشاط و شادابی را با ادراک طبیعت خداوندی به دست آورد؛ به طوری که نوجوان با دیدن هریک از ابعاد طبیعت حتی با دیدن یک گل احساس لذت و شادمانی کند.
ب) شرکت دادن نوجوان در فعالیت های گروهی
فعالیت های گروهی و جمعی نوجوانان جزو لاینفک زندگی اجتماعی آنان به شمار می رود و اگر خوب هدایت شود، می تواند آثار سازنده ای را در پی داشته باشد و در واقع می تواند احساس لذت درونی را برای آنان به وجود آورد.
ج) جذب مشارکت دانش آموزان در اداره مدارس
شکی نیست که یکی از وظایف مهم تربیتی مدیریت مدارس تشویق نوجوانان به مشارکت و تعاون در همه امور است و آنان می توانند با تدوین برنامه های مناسب به جلب مشارکت دانش آموزان در امور مختلف اقدام کنند و این موضوع می تواند به احساس مفید بودن و دور شدن از انزوا و کسالت در نوجوانان کمک کند و خود یکی از موارد شاد زیستن است.
● شاداب سازی ظاهری در مدارس
اموری که لذت بصری ایجاد می کند یا دیدن فضا و محیط زیبا باعث ایجاد نشاط می شود.
1) فضاسازی و زیباسازی حیاط مدارس، با پاکیزگی دیوارها و سطح زمین، کاشت درخت و گل و گیاه، گذاشتن نیمکت های رنگی و زیبا در حیاط مدرسه، تابلوی زیبای سر در مدرسه، دیوارهای تمیز و زیبا و تزیین شده با نقاشی های زیبا، نماسازی های مختلف امکان پذیر است.
2) زیباسازی مناسب ساختمان مدارس از طریق هماهنگی کاشی و سرامیک و سنگ ـ رنگ آمیزی در و دیوارها، پرده های زیبا جهت کلاس ها، زیباسازی راهروهای کلاس ها، دفتر معلمان، اتاق مشاوره و... میسر می شود.
3) زیباسازی و تمیز بودن نمازخانه با استفاده از فرش های زیبا و هماهنگ با پرده ها تمیز بودن و زیباسازی دستشویی ها و وضوخانه (حتما فضای وضوخانه از کاشی و سرامیک زیبا و تمیز استفاده شود، ایجاد می شود. بهتر است محل آبخوری ها سنگ شده باشد و در وضوخانه ها از لوله کشی آب گرم استفاده شده باشد.)
4) زیباسازی راهروها و ورودی ها با استفاده از گلدان های گل طبیعی و مصنوعی ایجاد می شود.
5) زیباسازی کتابخانه ها از طریق استفاده از کمدهای یکرنگ و یک مدل جهت نگهداری کتاب ها (ترجیحاً استفاده از کمدهای چوبی زیبا)، استفاده از گلدان های طبیعی در فضای کتابخانه، میز و صندلی های یکرنگ و زیبا و قفسه های زیبا جهت در دسترس قرار دادن مجلات و روزنامه ها امکان می یابد.
6)تشویق دانش آموزان جهت آوردن گل و گیاه طبیعی و استفاده از آن در محیط کلاس ها نیز خود موجب شادابی در مدرسه است.
7) پوشش ظاهری دانش آموزان و پوشش ظاهری معلمان، مدیر و معاونان تاثیر فراوانی در این امر دارد. با رعایت تمامی موازین شرعی می توان از رنگ های شاد و روشن استفاده کنند.
شاید در اولین نگاه احساس کنیم که انجام همه امور فوق در مدارس مستلزم پرداخت هزینه های سنگین باشد و مسلماً در مدارس دولتی چنین امکانی وجود ندارد لیکن با کمی تأمل به این نتیجه می رسیم که با انجام بسیاری از پیشنهادات فوق می توانیم شادابی و طراوت را به کودکان و نوجوانان این مرز و بوم هدیه دهیم و در نهایت جامعه شاد داشته باشیم که این خود باعث بروز و رشد استعدادها و خلاقیت ها در جوانان ما خواهد شد
قوانین و تعهدات دانش آموزان
دانش آموزان در دوران تحصیل موظفند موازین اسلامی و مقررات آموزش و پرورش را در اخلاق و رفتار خویش رعایت کنند که اهم آنها به شرح زیر است:
1- رعایت شعائر دینی
2- رعایت ادب و احترام نسبت به مدیر، معاون,معلمان،مربیان و دیگر کارکنان مدرسه
3-رعایت حسن رفتار و اخلاق و همکاری با سایر دانش آموزان
4-سعی شایسته در تحصیل، رعایت مقررات آموزشی و تربیتی، انجام فرائض دینی و مشارکت در فعالیت های اجتماعی مدرسه
5-حضور به موقع در مدرسه و خروج از آن در پایان ساعات مقرر.(حضور در مدرسه در غیر ساعات مقرر برای استفاده از زمین ورزش، آزمایشگاه، کتابخانه, فعالیت های پرورشی و ... منوط به اجاره ولی دانش آموز و موافقت مدیر و به سرپرستی او یا یکی از کارکنان مدرسه مجاز خواهد بود.)
6-حضور مرتب در مدرسه و کلاس درس در تمام مدتی که مدرسه رسما دایر است.
7- رعایت بهداشت و نظافت فردی و همکاری با دانش آموزان دیگر و مسئولین مربوطه در پاکیزه نگهداشتن فضای مدرسه.
8-استفاده از لباس، کفش، جوراب ساده و مناسب و اصلاح موی سر متناسب با شئون دانش آموزی .
9- خودداری ار بکاربردن وسایل تجملی و پرهیز از همراه آوردن اشیا گرانبها و وسایل غیر مرتبط با امور تحصیلی به مدرسه.
10 - مراقبت از وسایل شخصی و اهتمام در حفظ و نگهداری اموال، تجهیزات و ساختمان مدرسه(چنانچه دانش آموز به وسایل و ساختمان مدرسه یا سایر دانش آموزان خسارت وارد آورد، باید خسارت وارده توسط دانش آموز یا ولی جبران شود
آیین نامه انضباطی
وضعیت ظاهری دانش آموز :
از آنجا که این دبیرستان اهمیت خاصی به امر سالم سازی فرهنگی میدهد و کوشش دارد تا با معیارهای اخلاقی سازنده محیطی سالم را برای دانش آموزان فراهم آورد شایسته است حضور دانش آموز در مدرسه با ظاهری آراسته و دور از هر گونه مدگرایی و همچنین همراه با رعایت بهداشت فردی در زمینههای مختلف باشد. احترام متقابل : احترام متقابل بین مسئولین، معلمان و دانش آموزان باعث میشود ضمن ایجاد فضای دوستانه و صمیمی، حسن احترام متقابل در دانش آموز تقویت گردد. بدین جهت اهتمام اولیاء محترم در این خصوص بسیار مهم مینمایاند.
-اوقات فراغت :
جهت استفاده هر چه بیشتر از اوقات فراغت دانش آموزان شروع رسمی هر سال تحصیلی طبق آیین نامه مدرسه از تابستان آن سال تحصیلی میباشد. حضور فعال دانش آموزان و شرکت آنها در کلاسهای علمی، فرهنگی، هنری و . . . استفاده آنها از فعالیتهای مختلف ارزشیابی شده و نمرات کسب شده در کارنامه فرهنگی آنها ثبت میشود.
حضور و غیاب :
در صورتی که دانش آموزی به دلیل بیماری و یا هر دلیل موجه دیگر نتواند در مدرسه حضور یابد مراتب توسط اولیاء محترم به اطلاع معاون مدرسه رسانده شود و ارائه گواهی در مورد غیبت وی در اولین روز حضور دانش آموز در مدرسهی ضروری خواهد بود.
تبصرهی یک : تشخیص عذر موجه با مسئولین مدرسه میباشد.
تبصرهی دو : غیبت غیر موجه (بیش از 5 ساعت متوالی) موجب اخراج دانش آموز از مدرسه خواهدشد.
-تخلف از مقررات : هرگاه وضع اخلاق، رفتار، انضباط و پیشرفت درسی دانش آموزی با مقررات آموزشی، تربیتی و انضباطی مدرسه منطبق نباشد مدرسه مجاز خواهد بود طبق آیین نامه انضباطی مدارس یکی از اقدامات زیر را در مورد وی اعمال نماید :
الف) اخطار شفاهی و خصوصی
ب ) تغییر کلاس درس
پ ) اخراج موقت از مدرسه
ج ) تغیر محل تحصیل با معرفی به اداره آموزش و پرورش
چ ) اخطار کتبی با درج در پرونده تحصیلی و کسر نمره انضباط
خ ) اجرای قوانین و مقررات موجود در آیین نامه انضباطی آموزش و پرورش
-دانش آموزان
در تنظیم برنامه هفتگی سعی شده تعادل در سبکی و سنگینی درس رعایت شود و فاصله ارایه درس در هفته نیز متعادل باشد. فعالیت های فوق العاده پیش بینی شده برای دانش آموزان شامل برگزاری کلاس های فوق برنامه طبق ضوابط اداری0تشکیل کلاس های تقویتی برای دانش آموزانی که توان علمی کمتری دارند0برگزاری آزمون های مستمر ماهانه و هفتگی و تشکیل گروه های درسی.
2- کارکنان
با توجه به پیشرفت علوم و تغییر در روش های آموزشی کلیه کارکنان نیاز به بازآموزی و طی دوره های مختلف ضمن خدمت دارند. تشویق و تحریک همکاران برای شرکت در کلاس های مختلف و همچنین برگزاری کلاس های آموزشی عمومی نظیر ICT و دعوت از اساتید در جلسات شوراها و یا گروه های درسی که از سوی آموزش و پرورش اجرا می شود در برنامه پیش بینی شده است..
3- اولیا
به تجربه ثابت شده است عدم آگاهی اولیا از مسائل و قوانین آموزش و پرورش در سرنوشت دانش آموزان تاثیر منفی گذاشته است. در زمینه آموزش اولیا برگزاری کلاس های آموزش خانواده در موارد تعلیم و تربیت0 نیازها و ویژگیهای روانشناسانه دانش آموزان دوره ابتدایی و راهنمایی0معضلات اجتماعی نظیر اعتیاد0طلاق0مسائل جرم و بزهکاری کودکان و دانش آموزان و . . . پیش بینی شده است.البته کلاسهای آموزش خانواده برای مادران و پدران به صورت مجزا در نظر گرفته شده است.
ب: پرورشی
در این بخش برای برنامه های اعتقادی , فرهنگی و هنری , ورزشی و اردویی پیش بینی های لازم به عمل آمده که در برگیرنده دانش آموزان و کارکنان می باشد.
1- اعتقادی
برگزاری و شرکت در مسابقات فرهنگی0برگزاری مراسم اعیاد و سوگواری و بزرگداشت ایام الله و تاکید بر اقامه نماز وبرگزاری جلسات قرائت قرآن پیش بینی شده است.با توجه به این که مدارس فاقد نمازخانه هستند0
2-فرهنگی هنری
برنامه ریزی جهت شناسایی0 آموزش و هدایت دانش آموزان هنرمند در رشته های مختلف هنری (بازیگری و تئاتر0نقاشی و طراحی0 روزنامه دیواری و... ) و شرکت در مسابقاتی که در سطوح مختلف برگزار می گردد. تشویق دانش آموزان و همکاران به کتابخوانی و شرکت در مسابقات کتابخوانی و مقاله نویسی و روزنامه دیواری برگزاری مسابقه از مجلات رشد برای دانش آموزان و همکاران 0تشویق و ترغیب جهت شرکت در مسابقات سراسری پرسش مهر که ضمن ایجاد فرهنگ تفکر دارای اهداف مختلف فرهنگی و کاربردی است.امید است در این خصوص با تلاش و پیگیری های مربیان پرورشی مجتمع اهداف مورد نظر تحقق پیدا کند .
3-اردویی
برگزاری اردوهای درون مدرسه ای0درونشهری0 برونشهری و بازدید از مراکز علمی0 فرهنگـی0 تفریحی و موزه ها و در کنار هم قرار گرفتن دانش آموزان و مربیان اثرات بسیار خوب و سازنده ای در ایجاد الفت و آموزش غیر مستقیم دارد. با برنامه ریزی و پیش بینی هایی که به عمل آمد سعی می شود هر دانش آموز در طول سال تحصیلی حداقل دوبار از امکانات ایجاد شده استفاده نماید.
4- ورزشی
با عنایت به اثرات مثبت جسمی و روحی ورزش0فعالیت های ورزشی در بخش پرورشی از اولویت خاصی برخوردار است. تشویق و ترغیب دانش آموزان و همکاران جهت انجام ورزش صبحگاهی در مراسم آغازین . شرکت در مسابقات درون مدرسه ای(کلاسی و بین کلاسی) و منطقه ای 0 آموزش و تمرین تیم های ورزشی پیش بینی و برنامه ریزی شده است.
ج: پشتیبانی
در امور مرتبط به پشتیبانی نیروی انسانی , امور مالی , امور عمرانی , تجهیزات و ارتباطات از اهمیت بیشتری برخوردارند و در مجموع اگر پشتیبانی به درستی انجام گردد 0 به اجرا درآمدن تمام برنامه های پیش بینی شده بیشتر می شود 0 در این زمینه کمک و یاری مدیریت آموزش وپرورش تاثیر زیادی خواهد داشت.
وظایف:
1-دقت در وضعیت آموزشی دانش آموزان در زمان ثبت نام
2-توضیح موارد آموزشی نتایج توجه به قوانین آموزشی .
3-ارائه بحث های آموزشی در جلسات شورای معلمان
4-ارائه بحث آموزشی با موضوع خلاقیت .
5-ارائه روشهای نوین
6-تشکیل کتابخانه آموزشی معلمان در دفتر
7-کوشش درجهت غنی ساختن کتابخانه آموزشی معلمان
8-نصب چارت های آموزشی در زمینه های شیوه مطالعه
9-معرفی دانش آموزان مشکل دار به مربی پرورشی ودر مراحل بعدی به کارشناسی مشاوره
10-جمع آوری بحث های موضوعی معلمان و ارائه در شورای معلمان
11-دعوت سخنران در زمینه مسائل آموزشی روز در شورای معلمان
12-جمع آوری میانگین های قبولی کلاسها که توسط خود معلمان تهیه میگردد .
13-تشویق دانش آموزان با اهداء جوایز متنوع
14-جمع آوری تجربه های موفق همکاران در زمینه ارتقاء رشد فردی و اجتماعی دانش آموزان و ارسال آنها به اداره متبوع.
چگونه یک مدرسه زیبا داشته باشیم؟
عصری که ما در آن زندگی می کنیم، به کلی متفاوت از زمان های گذشته است. پدیده های جدید متنوع و به هم پیچیده آنچنان فراوان و نو به نو شده...
عصری که ما در آن زندگی می کنیم، به کلی متفاوت از زمان های گذشته است. پدیده های جدید متنوع و به هم پیچیده آنچنان فراوان و نو به نو شده اند که دانایی ها و امکانات را اجتناب ناپذیر می کنند. البته این دانستنی ها و مهارت ها باید قادر باشند امنیت روانی و احساس زیبایی دوستی را در مواجهه با مشکلات زندگی تضمین کنند. در روند استفاده از امکانات در راه مقابله منطقی و فراگیر مسایل دنیای جدید به خصوص نگرش های نوجوانان باید از اصول بهداشت روانی استفاده کرد،
چرا که نوجوانان ما نیازمند فضای شادی برای شاداب زیستن
هستند. در شرایطی که اکثر منازل شهری تبدیل به آپارتمان های کوچک و تاریک و به دور
از فضاهای بازی و حرکتی برای کودکان است، حداقل کاری که می توان برای تامین بهداشت
جسمی و روحی آنان انجام داد، ایجاد فضای مفرح و شادی بخش در مدرسه است چرا که دانش
آموزان چندین ساعت از روز را در مدرسه می گذرانند و اگر فضاسازی مناسبی در مدارس انجام
شود، مسلماً به شاد زیستن فرزندان خود کمک بسیار مهمی خواهیم کرد.
محمدرضا مانگری
on TV, so I only use the web for that purpose, and obtain the hottest information.